14 Kunzing Szamar Rinpocze

14 Kunzing Szamar Rinpocze (1952- 2014) był przedstawicielem linii Szamarpów w Karma Kagju, drugiej najstarszej szkole buddyzmu tybetańskiego. Mistrz medytacji tej szkoły. Założyciel sieci świeckich ośrodków medytacyjnych Bodhi Path.

Narodziny i lata młodości

Kunzing Szamar Rinpocze Mipam Czoki Lodro urodził się 27 października 1952 roku w Królestwie Derge we wschodnim Tybecie. W 1956 roku 16 Karmapa rozpoznał w nim kolejną inkarnację Szamarpy, jednak dopiero po uchyleniu przez 14 Dalajlamę zakazu jawnego rozpoznawania kolejnych inkarnacji tej linii można było dokonać jego intronizacji. 14 Szamar Rinpocze został intronizowany przez 16 Karmapę dwukrotnie: najpierw w okupowanym Tybecie podczas prywatnej ceremonii, a następnie sześć lat później, już na wygnaniu, w trakcie oficjalnej ceremonii. W ten sposób 14 Szamarpa został oficjalnie uznany za drugiego w duchowej hierarchii dzierżawcę linii Kagju.

Edukacja

Szamar Rinpocze został uczniem 16 Karmapy i towarzyszył mu na wygnaniu aż do jego śmierci w 1981 roku. 16 Karmapa kierował edukacją młodego Rinpocze – przekazał mu bezpośrednio wszystkie nauki Kagju, jak również zadbał, aby uczył się on od najznamienitszych ówcześnie mistrzów medytacji: Dilgo Czientse Rinpocze, Nienag Pało Rinpocze, Kalu Rinpocze i wielu innych. W 1982 Szamar Rinpocze ukończył również lektorat z języka angielskiego na Uniwersytecie Berkeley w Stanach Zjednoczonych.

Życie i działalność

Za życia 16 Karmapy 14 Szamar Rinpocze bardzo dużo podróżował jako przedstawiciel głównego zwierzchnika linii Kagju – udzielając w jego imieniu nauk oraz wspierając jego buddyjskie projekty. W Nepalu uczestniczył w renowacji i inauguracji stupy Karma Raja Mahavihara, stojącej tuż obok Stupy Swajambu. Od 1981 roku, od śmierci 16 Karmapy, Rinpocze kontynuował wiele przedsięwzięć przez niego rozpoczętych. Dokończył budowę Międzynarodowego Buddyjskiego Instytutu Karmapy, KIBI (Karmapa International Buddhist Institute) – rozpoznawalnego dzisiaj na całym świecie instytutu naukowego oferującego studia buddyjskie zakończone tytułem licencjackim. Przejął także opiekę nad klasztorami linii, dbając o edukację mnichów i mniszek oraz nadzorując tradycyjne rytuały.

Szamar Rinpocze doprowadził także do publikacji wielu książek buddyjskich oraz objął mecenat nad sztuką i kulturą tybetańską. Dzięki niemu ukazał się między innymi Tendziur, zbiór nauk historycznego Buddy Siakjamuniego wraz komentarzami. Zajął się również wydaniem zbiorów tekstów Mahamudry pochodzących od hinduskich i tybetańskich mistrzów. Dzieła te podarował wielu klasztorom w Indiach i sąsiednich krajach.

Od 1980 roku Szamar Rinpocze wykładał filozofię buddyjską w Azji i na Zachodzie. W 1990 roku założył międzynarodową organizację Bodhi Path z główna europejską siedzibą w Niemczech, w Renchen-Ulm. W jej ramach powstało wiele świeckich ośrodków medytacyjnych w Europie i Ameryce Północnej. Szamarpa w nich nauczał oraz prowadził kursy medytacyjne. Podkreślał zawsze rolę świeckich uczniów studiujących i praktykujących nauki Buddy.

Po śmierci Lopona Tseczu Rinpocze Szamar przejął duchową odpowiedzialność za budowę największej stupy w Europie. Dzięki jego wysiłkom, we współpracy z hiszpańskimi władzami regionu, powstała ta licząca 33 metry, związana z buddyzmem tybetańskim budowla, wznosząca się na południowym wybrzeżu Hiszpanii, w Benalmadenie. Szamar Rinpocze inaugurował stupę w 2003 roku wraz z Lamą Ole Nydhalem. Wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele lokalnych władz, reprezentanci rządu Bhutanu i bhutańskiej rodziny królewskiej, jak również setki praktykujących uczniów Diamentowej Drogi i Bodhi Path z całego świata.

Szamar Rinpocze był zaangażowany również w działalność edukacyjną. W 2002 roku założył szkołę podstawową w Indiach, w pobliżu Darjeeling, oraz szkołę średnią – Instytut Shri Diwakar w Kalimpongu zapewniający trwającą łącznie 10 lat buddyjską edukację setkom mnichów.

Kontynuacją tych projektów pozostawało wybudowanie Instututu Szar Minub w Katmandu, w Nepalu, dającego tysiącu mnichom mieszkanie i edukację buddyjską na szczeblu uniwersyteckim. W pobliżu Instytutu powstał również specjalny, przeznaczony dla nich ośrodek odosobnień.

Szamarpa opublikował wiele artykułów oraz książek związanych z praktyką buddyjską (m.in. The Path of Awakening I Seven Points of Mind Training). Jako wielki myśliciel I humanista w swoich publikacjach podejmował również temat demokracji, wykazując zainteresowanie poprawą jakości ludzkiego życia (por. Creating a Transparent Democracy: a New Model). Był wrażliwy na kwestie społeczne. Założona przez niego Fundacja Nieograniczonego Współczucia (The Infinite Compassion Foundation) także dziś pomaga ubogim rodzinom na terenach wiejskich w Nepalu. Dostarcza ona leki, środki czystości i udziela potrzebującym finansowego wsparcia. W jej ramach organizowane są również liczne projekty edukacyjne, takie jak kursy zrównoważonego rolnictwa, wykłady na temat dobrostanu zwierząt czy umiejętności współdziałania w ramach kooperatyw wiejskich. Fundacja ta zajmuje się również promowaniem humanitarnego traktowania zwierząt hodowanych na mięso i inne produkty, tak by nie musiały one żyć i umierać w okrutnych warunkach.

Wyzwolenie oznacza uwolnienie się od niewiedzy. Zwierzęta są w niej nieustannie pogrążone. Prawdą jest, że ludzie są często bardzo materialistyczni, potrafią jednak łatwiej niż zwierzęta przyswajać wiedzę i mogą się uczyć. Człowiek wyposażony jest w lepsze zdolności i dzięki temu ma szansę na osiągnięcie wyzwolenia. Chociaż posiadanie większego potencjału nie oznacza, że jako ludzie górujemy nad zwierzętami, powinniśmy zdawać sobie z niego sprawę i opierając się na tym zrozumieniu wykorzystać to życie w pełen znaczenia sposób.

Wywiad z Szamarem Rinpocze przeprowadzony w ośrodku Diamentowej Drogi w San Francisco w 2006 roku; „Diamentowa Droga” nr 57

Szamarpa odbudował i otoczył opieką wiele miejsc kultu i klasztorów w Tybecie. Współpracował także przy odbudowie tradycyjnej siedziby Szamarów w tybetańskim Yangpachen.

Odnalezienie 17 Karmapy

Zgodnie z wieloletnią tradycją 14 Szamarpa odnalazł i rozpoznał obecną inkarnację Karmapy – 17 Karmapę Trinlej Taje Dordże. W 1994 roku oficjalnie intronizował go w Międzynarodowym Buddyjskim Instytucie Karmapy, KIBI (Karmapa International Buddhist Institute) w New Dehli. Dbał także o edukację kolejnej inkarnacji Karmapy, tak aby otrzymał on pełen przekaz nauk linii Karma Kagju. W 2003 ustanowił go kolejnym zwierzchnikiem tej linii.

Wspólpraca z Hannah i Lamą Ole Nydahlem

Szamar Rinpocze ściśle współpracował z Hannah Nydahl i Lamą Ole Nydahlem. Wielokrotnie odwiedzał założone przez nich ośrodki. Wykładał w nich i wspólnie z Lamą Ole prowadził kursy medytacyjne. Hannah Nydahl pracując jako tłumaczka, budując most pomiędzy Wschodem i Zachodem, była szczególnie związana właśnie z Szamarpą.

Zarówno w USA, jak i w Europie ludzie studiują buddyzm pełnowartościowy i otrzymują gruntowne buddyjskie wykształcenie. Widzimy więc, że nauki buddyjskie są przeznaczone dla każdego, a takie pojęcia jak Wschód czy Zachód nie mają już większego znaczenia.

Szamar Rinpocze

Ostatnie lata życia

Rinpocze w ostatnich latach życia bardzo często przyjeżdżał do Europy, odwiedzając liczne ośrodki buddyjskie Karma Kagju, w tym Dhagpo Kagyu Ling w Dordogne we Francji (główna europejska siedziba Karmapy), a także Kagju Ling w Manchesterze w Wielkiej Brytanii (główna siedziba wspólnoty Deczen) oraz Instytut Beaufoy w Londynie (Buddyjski Ośrodek Diamentowej Drogi). Najwięcej czasu spędzał w Renchen-Ulm, głównym europejskim centrum należącym do sieci świeckich ośrodków Bodhi Path. Wykładał tam nauki Buddy i prowadził kursy medytacyjne.

14 Szamarpa Mipam Czieki Lodro zmarł na atak serca 11 czerwca 2014 roku w Bodhi Path, w Renchen-Ulm w Niemczech.