Lama Ole Nydahl
Młodość
Lama Ole Nydahl urodził się 19 marca 1941 roku w Kopenhadze, w rodzinie nauczycieli akademickich. Studiował filozofię, filologię angielską oraz niemiecką w Danii, Stanach Zjednoczonych i Niemczech.
Buddyjskie studia i praktyka
W 1968 roku poślubił Hannah Nydahl. Nowożeńcy udali się w podróż poślubną do Nepalu. Podczas tej wyprawy poznali mistrza medytacji i zwierzchnika linii Karma Kagju, 16 Karmapę. Zafascynowani naukami buddyzmu tybetańskiego zostali jego uczniami. W latach 1969—1972 Hannah i Ole intensywnie studiowali i praktykowali pod okiem Karmapy.
Karmapa dał im najwyższe nauki o naturze umysłu – Mahamudrę. Dzisiaj Lama Ole przekazuje je dalej swoim uczniom, opierając się na własnym doświadczeniu medytacyjnym. Korzysta z komentarzy czterech mistrzów Wielkiej Pieczęci: Tilopy (988—1069), Lamy Szanga (1122—1193), 3 Karmapy (1284—1339) oraz 16 Karmapy (1924—1981). W 1972 roku na prośbę 16 Karmapy Ajang Rinpocze przekazał Hannah i Lamie Ole praktykę Poła – medytację pozwalającą samemu przejść świadomie przez proces umierania, jak również pomagać umierającym osobom. Lama Ole do roku 2013 prowadził kursy medytacyjne, ucząc tej praktyki tysiące ludzi na całym świecie.
Hannah i Lama Ole otrzymali również wiele inicjacji i nauk od wielu mistrzów buddyzmu tybetańskiego, takich jak Lopon Tseczu Rinpocze, Szamar Rinpocze, Kalu Rinpocze, Jego Świątobliwość Dalajlama, Dilgo Czientse Rinpocze, Dzialtsab Rinpocze, Urdzien Bokar Rinpocze, Szierab Rinpocze, Gjaltrul Rinpocze i innych.
Rozwój buddyzmu w Europie i Ameryce
W 1972 roku 16 Karmapa poprosił Lamę Ole i jego żonę Hannah, aby w jego imieniu zaczęli przekazywać nauki Buddy w Europie i obu Amerykach. Uprawnił ich do przekazywania Obietnicy Bodhisattwy i dawania Schronienia – ceremonii, podczas której formalnie zostaje się buddystą. 16 Karmapa napisał do królowej Danii Małgorzaty list, w którym przedstawiał swoich uczniów Lamę Ole i Hannah oraz prosił Jej Wysokość o udzielenie im moralnego wsparcia oraz ochrony, aby mogli bez przeszkód rozprzestrzeniać buddyzm w Europie. Podczas audiencji Lama Ole i Hannah przekazali królowej specjalny prezent od Karmapy: drogocenny posążek Białej Wyzwolicielki, żeńskiej formy buddy, oraz prezent od siebie w postaci zapisu wykładów o buddyzmie zatytułowanych „Diamentowa Droga”. Królowa Małgorzata przyjęła ich bardzo ciepło i życzyła powodzenia w pracy, którą właśnie rozpoczynali. Już w tym samym roku młodzi uczniowie Karmapy założyli pierwsze ośrodki medytacyjne Diamentowej Drogi w Austrii (Graz), Norwegii, Szwecji i Danii (Kopenhaga). Wszyscy zainteresowani mogli w nich poznać nauki Buddy i nauczyć się medytować.
Od 1973 roku Lama Ole Nydahl i Hannah zaczęli organizować wykłady nauczycieli tybetańskich w całej Europie, a później w Ameryce Północnej i Południowej oraz Rosji i Australii. W 1974 i 1975 roku na ich zaproszenie do Europy przyjechał 16 Karmapa. Odwiedził Anglię, Szkocję, Danię, Norwegię, Szwecję, Holandię, Niemcy i Francję. W 1976 roku udał się także do Ameryki Północnej, a w 1977 po raz kolejny odwiedził Europę. 16 Karmapa pobłogosławił wszystkie ośrodki założone przez Lamę Ole Nydahla; udzielał w nich publicznych wykładów oraz przeprowadzał ceremonię Czarnej Korony. Lama Ole współpracował również z Loponem Tseczu Rinpocze oraz Szamarem Rinpocze, organizując spotkania z nimi w całej Europie oraz udzielając wspólne z nimi nauk. Zaprosił w końcu na Zachód wielu innych mistrzów medytacji, takich jak Dziamgon Kongtrul Rinpocze, Dzialtsab Rinpocze, Beru Czientse Rinpocze, Kalu Rinpocze, Topga Rinpocze, Tenga Rinpocze, Bokar Rinpocze, Trungpa Rinpocze i Ajang Rinpocze. Współpraca z tak wieloma tybetańskimi nauczycielami medytacji była możliwa dzięki ustnym i pisemnym tłumaczeniom z języka tybetańskiego na angielski, dokonywanym przez Hannah Nydahl.
Od 1974 roku – pierwszej wizyty 16 Karmapy w Europie i Ameryce – nastąpił szybki rozwój ośrodków Diamentowej Drogi na całym świecie. W 1976 roku działały one już we wszystkich krajach Europy Zachodniej i w Ameryce Północnej, a Lama Ole Nydahl zaczął nauczać w także komunistycznej ówcześnie Europie Środkowej i Wschodniej. Pierwszy wykład Lamy Ole w Polsce miał miejsce w Krakowie w 1976 roku. Od tego czasu Lama regularnie przyjeżdża do Polski z wykładami; wkrótce powstały także ośrodki Diamentowej Drogi we wszystkich naszych większych miastach. Odwiedzał również Czechosłowację, Węgry, Rumunię i Bułgarię, a w 1989 roku powołał do życia pierwszy ośrodek w ówczesnym Związku Radzieckim. Dzisiaj w całej Rosji działa 68 ośrodków medytacyjnych linii Kagju.
Lama Ole Nydahl nadal podróżuje, wykłada filozofię buddyjską i prowadzi kursy medytacyjne, przekazując wszędzie błogosławieństwo linii Karma Kagju.
Współpraca z 16 i 17 Karmapą
Od swojego pierwszego spotkania z 16 Karmapą w 1968 roku, aż do jego śmierci w 1981 roku Lama Ole Nydahl ściśle z nim współpracował. Na prośbę Karmapy reprezentował szkołę Karma Kagju na całym świecie: przekazywał nauki Buddy i zakładał świeckie ośrodki buddyzmu tybetańskiego. Kilkakrotnie zapraszał Karmapę do Europy i Ameryki Północnej. W 1981 roku, kiedy 16 Karmapa zmarł, Lama Ole z kilkoma uczniami uczestniczył w jego uroczystej kremacji w Rumteku. W 1986 roku Lama z niewielką grupą przyjaciół i uczniów udał się do Tybetu, aby odwiedzić miejsca związane z tradycją Kagju i osobą Karmapy. Podróż ta została udokumentowana w filmie Tajemna Podróż do Wschodniego Tybetu. Dzisiaj Lama Ole Nydahl współpracuje i wspiera aktywność 17 Karmapy Taje Dordże, inkarnacji rozpoznanej w 1986 roku przez Szamara Rinpocze i Lopona Tseczu Rinpocze.
W 2000 roku 17 Karmapa na zaproszenie Lamy Ole Nydahla po raz pierwszy przyjechał do Europy. Siedemnastoletni wówczas Karmapa został powitany przez 6000 uczniów w Düsseldorfie (Niemcy). Karmapa Taje Dordże udzielił inicjacji i wygłosił wiele wykładów. Od tego czasu wielokrotnie odwiedzał ośrodki założone przez Lamę Ole w Europie. Prowadził wykłady, udzielał inicjacji i błogosławił uczniów. Podczas ostatniej wizyty w 2019 roku w Ośrodku Europejskim (Europe Center w Immenstadt w Niemczech) towarzyszyła mu żona Sangjumla Rinczen Jangzom oraz syn Thugsela.
Budowa Stup
Stupy są charakterystycznym elementem kultury buddyjskiej i były budowane od czasów historycznego Buddy. Reprezentują jego umysł, a ich elementy symbolizują różne aspekty ścieżki buddyjskiej. Dzięki stupom uaktywnia się pole mocy buddów przynoszące pożytek wszystkim istotom. Najbardziej znana stupa buddyjska znajduje w Swajambu, w Nepalu. Lama Ole współpracował przez wiele lat z Loponem Tseczu Rinpocze – autorytetem w dziedzinie ich budowy. Efektem tej współpracy było zbudowanie i inauguracja osiemnastu stup w Europie. Szesnaście z nich zostało zbudowanych w Hiszpanii, Austrii, Rosji, Szwajcarii i Polsce jeszcze za życia Rinpocze. Trzy kolejne – w Meksyku, Danii i Grecji – powstały według jego wskazówek i zostały inaugurowane już po jego śmierci. Najbardziej imponującym przykładem takiej budowli jest największa w Europie, wysoka na 33 metry stupa Oświecenia na wybrzeżu Andaluzji, w Benalmadenie w Hiszpanii. Po śmierci Tseczu Rinpocze Lama Ole Nydahl kontynuował tę pracę. Zaprosił do niej Szieraba Gjaltsena Rinpocze, dzięki czemu powstały kolejne: w Becske na Węgrzech, Salzburgu w Austrii oraz Krasnojarsku i Tankhoi w Rosji. W Polsce, w ośrodku odosobnieniowym w Kucharach koło Warszawy znajdują się dwie stupy – mniejsza nazywana jest Stupą Oświecenia, a większa Stupą Cudów.
Książki i publikacje
Lama Ole Nydahl jest autorem wielu książek przybliżających czytelnikowi zarówno historię buddyzmu, jak też jego filozofię i praktyki. Buddowie Dachu Świata oraz Dosiadając tygrysa to pasjonujące opowieści o latach nauki Hannah i Lamy Ole w Indiach, u największych mistrzów medytacji, a także o rozwoju buddyzmu Diamentowej Drogi w Europie i obu Amerykach. Historia ta obejmuje lata 1969—1993: opisuje podróż Nydahlów na Wschód, poznanie buddyzmu, ich naukę u 16 Karmapy oraz proces przenoszenia przekazu Linii Karma Kagju do europejskiego kręgu kulturowego.
O naturze rzeczy to z kolei książka opowiadająca o życiu i naukach Buddy, a także o zastosowaniu buddyjskich nauk w życiu i utrzymywaniu osiągniętego w ten sposób doświadczenia, żeby móc następnie dzielić się nim z innymi. Wielka Pieczęć zawiera komentarz Lamy Ole do życzeń Mahamudry 3 Karmapy (1284—1339) – poematu wyjaśniającego buddyjski, najwyższy pogląd na naturę umysłu. Lama Ole współczesnym językiem i w sposób bliski dzisiejszemu człowiekowi przedstawia najważniejsze wartości buddyzmu. Cztery Praktyki Podstawowe Diamentowej Drogi to z kolei szczegółowe wyjaśnienia do czterech podstawowych medytacji, stanowiących wstęp do praktykowania Mahamudry.
W książkach Budda i miłość oraz O śmierci i odrodzeniu Lama Ole wyjaśnia, jak pogląd buddyjski na dwa prawdopodobnie najsilniej oddziałujące na nas obszary zjawisk może pomóc nam patrzeć bez obaw w przyszłość, a przy tym myśleć o innych i być dla nich prawdziwym źródłem siły. Bungee mądrości i Być pożytecznym traktują zarówno o buddyjskim podejściu do filozofii i medytacji, jak i odpowiadają na pytania związane ze współczesną polityką, etyką, kulturą. Lama Ole w pełen humoru sposób opowiada, jak być szczęśliwym i wolnym człowiekiem.
Wszystkie książki Lamy Ole Nydahla zostały przetłumaczone z języka niemieckiego na większość języków europejskich, ale również na wietnamski, chiński i japoński. Są dostępne w wielu księgarniach oraz bibliotekach w Europie, Ameryce i Australii. Lama Ole jest także autorem niezliczonej ilości artykułów i wywiadów publikowanych w popularnych gazetach, ale i w czasopismach wydawanych przez ośrodki Diamentowej Drogi na całym świecie. W Polsce wiele artykułów Lamy Ole Nydahla można przeczytać w półroczniku „Diamentowa Droga”. Jest on wydawany od 1992 roku przez Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagju.
Lama Ole jest obecny w mediach społecznościowych: na Facebooku, Twitterze oraz kanale Youtube. Można tam obejrzeć serię krótkich wykładów na temat podstaw buddyzmu oraz dołączyć do wspólnej medytacji.
Życie prywatne
31 sierpnia 2019 roku Lama Ole Nydahl poślubił Anne Behrend. Ceremonia odbyła się w Buddyjskim ośrodku Odosobnieniowym w Tenowicach, w Czechach. 18 grudnia 2020 urodziła im się córka. Lama Ole Nydahl wraz z rodziną mieszka w Międzynarodowym Ośrodku – Europe Center – w Immenstad, w Niemczech. Lama Ole spotyka się regularnie ze swoimi uczniami, udziela błogosławieństwa i buddyjskiego Schronienia. W lokalnych ośrodkach można uzyskać informacje na temat tego w jaki sposób można spotkać się z Lamą Ole.